به گزارش سرویس مقالات زنان بلوچ، در این روز مردم بنا بر یک سنت فرهنگی از خانه بیرون وبه دشت و صحرا و باغ می روند تا آخرین روز عید را در طبیعت ودر کنار سبزه و گیاه و آب و روان چشمه ها و جویبارها به شادی و خوشی بگذارنند.در گذشته ،مردم قید و بندی برای رفتارهای خود در روز سیزده نمی پذیرفتندوبا پرخوری ها و هوسبازی ها و شادخوارگی هانظم و قرارهای اجتماعی رابرهم می زدند و آشوب و آشفتگی هایی در روال معمول زندگی خود پدید می آوردند. رفتارهای بی بندوبارو آشوبگرانه برخی، حوادث ناگواری می آفرید که گریبان آنها و دیگران را می گرفت و گاهی مصیبت هایی به بار می آورد. مردم این مصیبت ها و ناخجستگی ها را اثری از نحسی شماره سیزده می پنداشتند. از این رو ،سیزده فروردین را هم نحس وبدشگون می انگاشتند.بهار روز سیزده را معرف آشوب ازلی پیش از آفرینش

می انگاردو می نویسد:هرآشوبی از نظم گرفتن ،نحس به شمار آمده است .جهان پس از آشوب و پس ازبرقراری نظم مقدس می شود.

ازاین رو ،همچنان که پنج روز دزدیده (خمسه مسترقه )مقدس نیست ،"سیزده به در "هم مقدس نمی باشد.

ناخجستگی سیزده اعتقادبه ناخجستگی و نحوست شماره سیزده اعتقادی است بسیارکهن در نوشته های کهن تاریخی و ادبی ایران به نحس بودن سیزده فروردین اشاره ای نشده است .بیرونی روز تیر،یعنی روز13 ازماه تیررا نحس نوشته اند.فره وشی ناخجستگی این روز را ناشی از حوادث بزرگ کیهانی و واقعه های سهمگین و ناگواری همراه بازمین لرزه و ویرانی می داند که در دوران اساطیری و تاریخی در روز سیزدهم سال نو در جهان رخ داده است .

برخی ازپژوهشگران نیز عقیده دارند که مفهوم ناخجستگی روز سیزده

فروردین در نخستین سال رصدزردتشت پدید آمده و تاکنون همچنان بازمانده است .به این گونه که "ازطرفی چون در نخستین سال زردشت روز سیزدهم فروردین باروز سیزدهم ماه قمری سال منطبق گردیدو

آفتاب و ماه در مقابل یکدیگر قرارگرفتندمنجمان این روز خاص استثنائی را نحس خواندند که آفتاب و ماه به استقبال هم آمدند. از این رو دستور دادند تامردم از خانه ها خارج شده به صحرا روند ونحوست چنین روز را در بیابان به در کنند"شاید هم اندیشه ناخجستگی عدد سیزده و باور به بد شگونی بودن روز سیزده و شومی و نحسی آن در میان ایرانیان از اندیشه ها و باور های غیرایرانی بوده که احتمالااز راه  ارتباط های بازرگانی و فرهنگی به سرزمین ایران راه یافته است .

مسیحیان جهان نیز از زمان های بسیار پیش عددسیزده را نحس می شمردند و از آن نوری می جستند.به باوری کهن به هنگام آخرین شام حضرت عیسی ،سر سفره غذا سیزده تن بودند که یکی از آنان خیانت

کرد و به دشمن حضور عیسی را درآنجا خبردادواورا دستگیر و مصلوب

کردند.از این رو ،مسیحیان برسر سفره 13 نفرنمی نشیند.

 خاستگاه جشن سیزده فروردین..

اگرچه خاستگاه جشن سیزده فروردین کاملا روشن نیست، لیکن در کهن بودن این جشن و جنبه همگانی و مردمی بودن آن تردیدی نمی توان کرد.

در روایات اساطیری و تاریخی و منابع ادبی قدیم ایران ،از جشن سیزدهم فروردین  و رسم بیرون رفتن  ازخانه در روز سیزده و گذراندن آن در دشت و صحرا ذکری نیامده است .

در دین مزد یسنا روز سیزده هرماه به تیرایزد باران ،تعلق دارد و به نام او خوانده ومقدس شمرده می شود .در زمان های قدیم ،ایرانیان ایزد باران را در روزهای سیزده هرماه به ویژه سیزده تیرماه ،نیایش می کردندو مناسک دعا به جا می آوردند تاباران ببارد و سبزه و گیاه بروید و نعمت ها ی روی زمین افزون گردد و زندگی تازگی و شادابی بیابد.درباره منشأء جشن سیزده نوروز نطرها و عقاید گوناگونی ابراز کرده اند. مثلا ذبیح بهروز دیدگاه خاصی درباره  روز سیزده فروردین

دارد و آن را جشنی کهن و آریایی می داند. او روز سیزده نخستین نوروز سال مبداءگاه شماری ایرانی را که بنابرمحاسبات گاه شماری از

سه شنبه شروع شد،روز یک شنبه و شب بدر می داند و می گوید این روز را ایرانیان از دیرباز جشن می گرفته اند. او می نویسد:جشن سیزده فروردین که روز یک شنبه و روز پرماه بوده از جشن های قدیم آریایی

است و تاکنون در اروپا معمول است . اروپاییان با حساب "قمری شمسی" این جشن را می گیرند . بنابراین پیش آنان ،این جشن ثابت نیست

لیکن در نزد ما که این جشن را با حساب شمسی می گیریم ثابت است .

فره وشی نظری دیگر دارد و روز سیزده را تمثیلی از هزاره سیزده عمر

جهان دانسته و احتمال می دهد که جشن سیزده نوروز برگرفته از اعتقاد

هند و اروپایی باشدمی نویسد:

در اساطیرایرانی عمر جهان هستی 12 هزارسال است و عدد12 از بروج دوازده گانه گرفته شده است و پس از این 12 هزار سال دوره جهان بسته می شود و انسان های که در جهان هستی وظیفه آنها جنگ در برابراهریمن است ،پس ازاین دوازده هزارسال ،پیروزی نهایی براهریمن می یابندوباظهور سوشیانت آخرین نیروی اهریمنی از میان می رود و جنگ اورمزد برضد اهریمن باپیروزی پایان می یابد. از آن پس دیگری جهان مادی وجود نخواهد داشت و آدمیان به جایگاه ابدی خویش به عالم مینو باز می گردند. با دانستن این مقدمه می توان گفت که نخستین دوازده روز جشن زایش انسان ها گویا تمثیلی از این 12 هزار سال و زایش انسان هاست و روز سیزدهم تمثیلی از هزاره سیزدهم می تواند باشد که آغاز رهایش از جهان مادی است وازاین رو سیزدهم می تواند روز بازگشت ارواح به مینو و روز بزرگ رامش کیهانی باشد"

منبع :نوروزجشن نوزایی آفرینش

نویسنده :علی بلوکباشی

ماهره نورایی فر از سرباز

 کد کاربر ثبت کننده: 786